روابط خارجی ایران و امریکا در دور? اول ریاست جمهوری نیکسون (1352-1348)

در این پژوهش به روابط ایران و امریکا در دوره اول ریاست جمهوری نیکسون پرداخته شده و سعی گردیده است که به عوامل داخلی و خارجی تأثیرگذار در گسترش روابط سیاسی، نظامی و اقتصادی بین دو کشور اشاره شود. قدرت یافتن ایالات متحد? امریکا و اتحاد جماهیر شوروی پس از جنگ جهانی دوم و دستیابی هر دو کشور به سلاح های هسته ای باعث گردید که آنها به یک هدف مشترک که همانا دوری از جنگ اتمی بود فکر کنند. البته پیگیری این هدف به منزل? پایان یافتن جنگ نبود، چرا که نزاع بین دو ابر قدرت در بستری جدید که به جنگ سرد معروف شد، ادامه یافت. در چنین بستری بود که کشورهای ضعیف و بی ثبات جهان سوم به صحنه نبرد سرد این دو ابرقدرت تبدیل شدند. ایران هم با توجه بـه موقعیت ویژ? محیطی و زمینه های مساعد داخلی از قبیل ثروت و جمعیت فراوان، موقعیت استراتژیکی، ثبات نسبی و توان نظامی که آن را از دیگر کشورهای کوچک منطقه متمایز می ساخت، مورد توجه قرار گرفت و همین شرایط ویژه باعث گردید تا ایران بعد از به قدرت رسیدن نیکسون در امریکا عملاً وظیف? ژاندارمی منطقه را بپذیرد. در این میان عواملی چون قدرت طلبی محمدرضا شاه و توسع? گسترد? دستگاه نظامی ایران و صعود ناگهانی قیمت نفت، شرایط را مهیا ساخته و باعث گردید تا ایران در خط مقـدم این رقـابت و نـزاع قـرار گیرد. بنابراین دولت پهلوی با پذیرش نقش جدید سیاسی و امنیتی، به سرعت به کانون توجه غرب تبدیل گشت و به صورت کاملاً شتاب‎آلود به یک قدرت نظامی عمده دست یافت که نتیجه این دگردیسی، افزایش جو خفقان در داخل و مداخلات سیاسی- نظامی فرامرزی و فرامنطقه‎ای در آخرین ده? حکومت پهلوی بود.